Монголын анхны “Балдорж” шагналт редакц, МСНЭ-ийн “Ган үзэг” шагналт “Оюунлаг эргэлт медиа групп”-ийн дэргэдэх Ergelt.mn мэдээллийн сайтын сэтгүүлчид 5 жилийн ойн баяртаа зориулан “Сүүлчийн нүүдэлчид” номоо монгол, англи хэлээр хэвлүүлэн, Европын улсуудад нээлтээ хийж байгаа билээ. Унгар Улсад эхний нээлтээ хийгээд байгаа тус хөрөг номыг Австри Улсын нийслэл Вена хотод амжилттай нээлээ.
Номын нээлтийн ёслолд Монгол Улсаас Австри Улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд М.Цэнгэг, Австри Улсын Олон улсын сэтгүүлчдийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бирол Келич, Олон улс дахь Монгол Улсын соёлын элч Ц.Гэрлээ, Эргэлт.мн мэдээллийн сайтын Ерөнхий эрхлэгч Э.Хүрэлбаатар, Ерөнхий редактор Б.Энхмарт тэргүүтэй эрхэм зочид, номын зохиогчид, Австри Улсын иргэд, судлаач, эрдэмтэд, уран бүтээлчид оролцлоо.
Номын нээлтэд оролцсон зочид сэтгэл хангалуун байгаагаа илэрхийлж, "Сүүлчийн нүүдэлчид" номыг Герман хэлээр хэвлүүлж, Австрийн болон бусад орны эгэл жирийн уншигчид, эрдэмтэн судлаачдын хүртээл болгох талаар санал солилцлоо.
Хүндэт зочдын сэтгэгдэл:
-Монгол Улсаас Австри Улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд М.Цэнгэг "Сүүлчийн нүүдэлчид" хөрөг номын багийн гишүүд Австри Улсыг зорьж ирсэнд талархаж байна. Энэхүү номыг Герман хэлээр хэвлүүлж, Австри Улсын уншигчдад хүргэх ажлыг бүх талаар дэмжиж ажиллах болно. Эргэлт.мн мэдээллийн сайтынхан эрэн сурвалжлах чиглэлээр дагнан ажилладаг гэдгийг мэднэ. Харин одоо соён гэгээрүүлэх үүргээ гүйцэтгэж, Монголын соёлыг дэлхийд сурталчилахаар Европын орнуудыг зорьж яваад ихэд бэлгэшээж, талархаж байгаагаа илэрхийлье" гэлээ.
-Австри Улсын Олон улсын сэтгүүлчдийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бирол Келич "Монгол орны олон зохиолч ном бүтээж, бидэнд танилцуулахаар ирж байсан ч сэтгүүлчид сэтгүүл зүйн бүтээлээ ийн дэлгэж байгаа нь анхны тохиолдол боллоо. Сайн, сайхан бүтээл болсон байна, багт баяр хүргэж, амжилт хүсье. Монгол Улсын соёл, нүүдэлчин ардын эгэл жирийн амьдралыг "Сүүлчийн нүүдэлчид" номоос дэлхийн англи хэлтнүүд унших, мэдэх боломжтой болжээ" гэсэн юм.
"Сүүлчийн нүүдэлчид" хөрөг ном нь баларч хуучраагүй нүүдэлчин ахуй, өв уламжлалыг орчин цагийн соёл иргэншилтэй хослуулан амьдарч буй монголчуудын гайхамшигт амьдралын онцгой төлөөлөл болох эх орныхоо эзэнгүй талд 40 жил давс олборлон, нөхөрлөж байгаа дөрвөн хөгшний байгалиа хамгаалах тэмцэл, нөхөрлөлийн гэгээн түүх, хоёр километрийн цаадахыг түвэггүй хардаг монгол хүн, хүн, амьтдын мөрийг алдалгүй хэлж чаддаг мөрч эмэгтэйн улсынхаа аюулгүй байдлыг хамгаалалцсан домогт ажиллагаанууд, дэлхийд гайхагдсан уурхайн ордуудыг нээн илрүүлэгч, хосгүй урлаач, буйдхан суурингийн сургуулиас ирээдүйд дэлхийн суутан болох мөрөөдөлтэй бяцхан сурагчид тэргүүтэй ховор амьдралын эздийн баримтаас сэдэвлэсэн хөрөг бүтээлийн чуулган юм. Номонд,
Эргэлт.мн мэдээллийн сайтын Ерөнхий эрхлэгч Э.Хүрэлбаатарын “Би Монгол Улсаа дэлхийн хамгийн том орон гэж боддог буюу Хануйн бага сургуулийн сурагчид”, “Хөвчийн харыг хаа таарсан газраа өчиггүй бууд..” “А.Уранбаяр хүүгийн ширэнгэн ойд өнгөрүүлсэн 11 хоног” хөрөг сурвалжилга,
Ерөнхий редоктар Б.Энхмартын “Цас, амьдралын зудан дундуур”, “Усчин хүү Тулгаа” хөрөг,
сэтгүүлч Б.Цогтбаярын “Цасан дундах цагаан халаадтан”, “Охиндоо өгсөн түүний амлалт” хөрөг,
сэтгүүлч Д.Чанцалдуламын “Давс үүрсэн 40 жил”, “Хувьцааны гол тоглогч буюу хогийн цэгийн тэрбумтан С.Чулуун” хөрөг,
сэтгүүлч Б.Бадралмаагийн “Хилчдийн домог мөрч Л.Сүхээгийн амьдралын мөр”, “Мөнх цаст Хархираа уулын өврөөс Хар Тарвагатайн шил хүрэх тэмээтэй нүүдэл” хөрөг,
сэтгүүлч Гүнжидийн “Нүүрсний арьсаа баавгайд хуулуулж, 200 гаруй оёдол тавиулж, амьд үлдсэн Б.Жамсран”, “Осгож, зүрх нь зогссон хүүг амьдруулсан эмч” хөрөг,
сэтгүүлч Н.Отгонбаатарын “Дахин давтагдашгүй морин хуур”, “Эмээгийн авдраас олдсон оньсон тоглоом” хөрөг
сэтгүүлч Д.Бямбасүрэнгийн “Тэнгэрийн араншиг танигч”, “Сургуульдаа мориор явдаг ах дүү хоёр” хөрөг,
сэтгүүлч О.Эрдэнэтунгалагийн “Сургуулийн галч”,
сэтгүүлч Х.Доржпаламын “Хөгшин хээрээ хөтөлсөн буурал чаргачин”, “Говийн бор толгод дундаа хэдэн янгираа услаад зогсох шиг жаргал алга даа, дүү минь” хөрөг сурвалжилга,
сэтгүүлч, оюутан Х.Анаргүлийн “Бүргэдтэй нөхөрлөсөн анчин Х.Ардакын түүх” тэргүүтэй 32 хөрөг багтсан.
Сүүлчийн нүүдэлчид номыг орчуулагч, дипломатч Ч.Бүрэнбаяр англи хэл рүү хөрвүүлж, Олон улсын улс төр судлаач, орчуулагч, эдийн засагч, МОНЦАМЭ агентлагийн дарга асан Э.Содонтогос редакторлаж, англи, монгол хэл дээр хэвлүүлэн нийтлээд байна.
Монголчуудын амьдралын ховор содон түүхийг өгүүлэх энэхүү ном нь монголын төдийгүй дэлхийн ховор сонин сэдэв эрж, хайдаг уншигч, зохиолч, судлаачдад гарын авлага болох сэтгүүл зүйн баримтат бүтээл болсон гэдэгт итгэлтэй байна.
Түүнчлэн “Сүүлчийн нүүдэлчид” ном нь монголчуудын амьдралын ховор содон түүхийг англи хэл дээр сэтгүүл зүйн бүтээл болгон хэвлүүлж буй анхны хөрөг ном гэдгээрээ онцлог болж байна.
Эргэлт.мн мэдээллийн сайтын сэтгүүлчид
2021 онд “Эргэлтийн номын сан” шилдэг бүтээл 10 цуврал,
2023 онд “Монголын шилдэг нийтлэл” ТББ-аас эрхлэн гаргадаг 108 ботийн 74 дүгээр ботид Ерөнхий эрхлэгч Э.Хүрэлбаатарын эрэн сурвалжлах бүтээлүүд,
2024 онд 88 дугаар ботид сэтгүүлчдийн бүтээлийг I, II дэвтэр,
2024 онд “Эргэлт сонин”, “Дөрвөн өөр намар” яруу найргийн түүвэр,
2021-2025 онд сэтгүүл зүйн бичлэгийн бүх төрлийг багтаахыг эрмэлзсэн, Монголын хамгийн олон хуудастай, эрэн сурвалжлах “Эргэлт сэтгүүл”-ийн дөрвөн дугаарыг хэвлүүлэн уншигч олны хүртээл болгож байв.
The journalists of The Ergelt.mn have published the book The Last Nomads in both English and Mongolian
To commemorate their 5th anniversary, the journalists of the Ergelt.mn news website under the “Oyunlag Ergelt Media Group,” recipients of the Baldorj Award and the Golden Pen Award of the Mongolian Journalists Association, are publishing their book The Last Nomads in both Mongolian and English.
This book is a collection of documentary profiles inspired by the rare and remarkable lives of present day Mongolians who continue to live in harmony with their traditional nomadic heritage amidst modern civilization.
It tells the luminous story of four elderly friends who have been extracting salt together for 40 years in the remote steppes of Mongolia while protecting their land and strengthening their bond; the legendary female tracker who can follow the faintest trace of people and animals and who contributed to national security operations; the celebrated discoverers of world-renowned mineral deposits; exceptional craftsmen; and schoolchildren from small rural schools who dream of becoming global innovators.
Included in the book are profiles such as:
“I think mongolia is the biggest country in the world” - students of Khanui elementary school, “Shoot the guardian of the forest on sight, and mercilessly”, and “The eleven days that little spent in the forest” reported by Editor in Chief E.Khurelbaatar,
“Through snow and the tough ‘winter’ of life” and “Tulgaa, the water boy” by Executive Editor B. Enkhmart,
“The white-robed one amidst the snow” and “The promise he gave to his daughter” by journalist B. Tsogtbayar,
“The life story of L. Sukhee, the legendary border scout” and “A camel caravan journey from the foot of the eternally snow-capped kharkhiraa mountain to khar tarvagatai ride” by journalist B. Badraalmaа,
“D. Jamsran - who survived having the skin of his face torn away by a bear and receiving more than two hundred stitches” and “The doctor who breathed second life to a frozen, heart-stopped boy” by journalist B.Gunjid,
“The one-of-a-kind morin khuur” and “The puzzle found in grandmother’s chest” by journalist N. Otgonbaatar,
“The one who reads the sky’s moods” and “The two rrothers who ride to school on horseback” by journalist D. Byambasuren,
“The school’s stoker” by journalist O. Erdenetungalag,
“The old sledge-driver with his chestnut horse” and “There is no greater happiness than watering a herd of ibex among the brown hills of the gobi, brother” by journalist Kh. Dorjpalam,
“The hunter who made friends with an eagle: the story of Kh. Ardak” by student journalist Kh. Anargul.
In total, the book contains 32 profiles.
“The Last Nomads” was translated into English by diplomat and translator Ch. Burenbayar, and edited by international political scientist, translator, economist, and former director of the MONTSAME News Agency E. Sodontogos. The book is now published and available in both English and Mongolian.
.jpg)
We believe this documentary work, which conveys the extraordinary and unique stories of Mongolian life, will be a valuable reference not only for Mongolian but also international readers, writers, and researchers seeking rare and meaningful human stories. “The Last Nomads” is also distinguished as the first profile documentary book to present the unique lives of Mongolians in English.
The journalists of Ergelt.mn have previously:
Published the “Ergelt Library” best works series (10 volumes) in 2021,
Featured Editor-in-Chief E. Khurelbaatar’s investigative reporting in Volume 74 of the 108 Best Mongolian Articles series in 2023,
Published Volumes I and II of selected works in Volume 88 of the same series in 2024,
Published the “Ergelt newspaper” and the “Four Different Autumns” poetry collection in 2024,
Between 2021 and 2025, four issues of Ergelt Journal were released, the investigative journalism journal with the highest page count in Mongolia, aspiring to encompass all forms of journalistic writing.
